ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NIN

SOSYAL GÜVENLİĞİN ASGARİ NORMLARI HAKKINDA

1952 TARİHLİ 102 SAYILI SÖZLEŞMESİNİN ONAYLANMASININ

UYGUN BULUNMASINA İLİŞKİN YASA

Madde   1.   Kısa isim.

Madde   2.   Tefsir

Madde   3.   Sözleşmenin onaylanmasının uygun bulunması.

Madde   4.   Yürütme yetkisi.

Madde   5.   Yürürlüğe giriş.

“Bakanlar Kurulu”, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunu anlatır.

“Bakanlık”, Çalışma İşlerinden Sorumlu Bakanlığı anlatır.

“Cumhuriyet Meclisi”, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisini anlatır.

“Sözleşme”, Bu Yasa  ile onaylanması uygun bulunan Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’nün 28 Haziran 1952 tarihinde Cenevre’de toplanan 35’inci Konferansında kabul edilen “1952 Sosyal Güvenlik (Asgari Normlar) Sözleşmesi”ni anlatır.

Cetvel

CETVEL

(Madde 3 )

SOSYAL GÜVENLİĞİN ASGARİ NORMLARI

HAKKINDA 102 SAYILI SÖZLEŞME

GENEL HÜKÜMLER

Madde 1

(1) Bu sözleşmede;

a) ” Mevzuatla tayin olunan” tabiri, milli mevzuatla veya milli mevzuat gereğince tayin                 olunan demektir.

b) “İkamet ” tabiri, mutat olarak Üye Devletin ülkesi üzerinde ikameti , “Mukim” tabiri de, mutat olarak Üye Devletin ülkesi üzerinde ikamet eden kimseyi ifade eder.

c) “Karı” tabiri, geçimi koca tarafından sağlanan karı demektir.

d) “Dul Kadın” tabiri, kocasının ölümü tarihinde geçimi kocası tarafından sağlanan kadın demektir.

e) “Çocuk” tabiri, mevzuatla tayin edilen şekle göre, tahsil mecburiyetinin  sona erdiği yaşın  altındaki bir çocuk veya 15 yaşını doldurmamış bir çocuk demektir.

f) “Staj Devresi” tabiri, mevzuatla tayin edilen şekle göre, bir prim ödeme devresi bir çalışma devresi, bir ikamet devresi veya bunların herhangi bir şekildeki terkibi demektir.

(2) 10, 34 ve 49’uncu maddelerin tatbikatında, “yardım”  tabiri, ya ilgiliye doğrudan doğruya sağlanan sağlık yardımları veya ilgilinin yaptığı masrafların kendisine ödenmesi şeklindeki bilvasıta yardımlar manasına gelir.

Madde 2

İşbu sözleşmeyi tatbik eden her üye,

a) (i) I. Bölümü,

(ii) IV. V. VI. IX ve X. bölümlerden en az birisi dahil olmak şartıyla, II. III. IV. V. VII.

VIII. IX. ve X. bölümlerden en az  üçüncü,

(iii) XI. XII. XIII. bölümlerin bunlarla ilgili hükümlerini

(iv) XIV. bölümü;

tatbik etmeye,

b) Sözleşmenin II., X. bölümlerinde yazılı mükellefiyetlerden                hangilerini kabul ettiğini,   tasdik vesikasında belirtmeye, mecburdur.

(1)  Ekonomisi ve tedavi imkânları yeter derecede gelişmemiş olan bir üye,  yetkili makam                 dilerse ve bu makamın lüzum gördüğü müddetçe, tasdik vesikasına ekleyeceği bir beyanla                 aşağıda yazılı maddelerde derpiş olunan geçici istisnalardan faydalanma hakkını mahfuz

tutabilir: 9 d); 12 (2); 15 d); 18 (2); 21 c); 27 d); 33 b); 34 (3); 41 d); 48 c); 55 d) ve 61 d).

(2)Bu maddenin I. paragrafına göre bir beyanda bulunan her üye, Uluslararası Çalışma

Örgütü Ana Statüsünün  22’nci maddesine göre vermeye mecbur olduğu, bu Sözleşmenin

tatbikatı hakkındaki yıllık raporunda, faydalanma hakkını mahfuz tuttuğu  istisnalardan her

birisi  için,

(a) Bu istisnanın dayandığı sebeplerin devam ettiğini;

(b) Veya, bahis konusu istisnadan faydalanma hakkında belirli bir

tarihten itibaren vazgeçtiğini,

bildirir.

(1) İşbu  Sözleşmeyi tasdik etmiş olan her üye, II-X. bölümlerden tasdik vesikasında evvelce belirtilmemiş olanların bir veya bir kaçının tahmil ettiği  mükellefiyetleri kabul ettiğini Uluslararası  Çalışma Bürosu Gene1  Müdürüne sonradan bildirebilir.

(2) Bu maddenin I. paragrafında derpiş edilen taahhütler tasdik  vesikasının ayrılmaz cüzü olarak kabul edilir ve bildirme tarihinden itibaren ayni kuvveti haiz olur.

Bir üyenin, tasdik vesikasında yer alan II-X. bölümlerden her hangi birinin tatbikatı bakımından, işçi ve hizmetlilerin veya mukimlerin muayyen bir yüzde nispetinden yukarı           sayıda işçi ve hizmetli veya mukim kategorilerini korumakla mükellef olması halinde, üye mezkur bölümün tatbikini taahhüt etmeden önce, istenilen nispete ulaşılmış oluğundan emin bulunması lâzımdır.

Madde 6

Bu sözleşmenin II, III, IV, V, VIII (Sağlık yardımlarına taalluk eden hususlarda), IX ve X. bölümlerinin tatbikatı bakımından, bir üye milli mevzuata göre mecburi olmayan sigortalarla sağlanan himayeyi de hesaba katabilir.

(a) Kamu mercileri tarafından murakabe edilmesi veya mevzuatla tayin edilen esaslara uygun olarak, işverenlerle çalışanlar tarafından müştereken idare olunması;

Kimselerin mühim bir kısmını kapsamına  alması;

(b) Kazançları, kalifiye bir erkek işçinin  kazancını aşmayan;

(c) İcabında, diğer himaye şekilleriyle birlikte, Sözleşmenin ilgili

hükümlerine uygun bulunması;

lâzımdır.

SAĞLIK YARDIMLARI

İstisna Hükmüne Göre

Sözleşmenin bu bölümünü  tatbik eden her üye, korunan kimselere sağlık durumları                gerektirdiği zaman, bu bölümün aşağıdaki maddelerine uygun olarak, koruyucu mahiyette

veya tedavi şeklinde sağlık yardımları yapılmasını teminat altına alır.

Yardım yapılacak hal, sebebi ne olursa olsun hastalık hali ile gebelik doğum ve bunların                 doğurduğu neticelerdir.

Korunan kimseleri;

(a) Bütün işçi ve hizmetlilerin yüzde ellisinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin edilen işçi ve hizmetli kategorileriyle bunların karı ve çocukları;

(b) Veya, bütün mukimlerin yüzde yirmisinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin edilen faal nüfus kategorileriyle bunların karı ve çocukları;

(c) Veya, bütün  mukimlerin yüzde ellisinden az olmamak üzere, mevzuatla   tayin olunan mukim kategorileri.;

(d) Veya, 3’üncü  maddeye göre beyanın yapılmış olması halinde en az 20 kişi çalıştıran                işyerlerindeki işçi ve hizmetlilerin yüzde ellisinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan işçi ve hizmetli  kategoriyle bunların karı ve çocukları;

teşkil eder.

(1) Yardımlar en az şunlardır :

(a) Hastalık halinde;

i) Evde yapılacak muayeneler dahil, pratisyen hekimler tarafından yapılacak muayene ve  tedaviler;

ii) Mütehassıs hekimler tarafından, hastanelerde yatarak veya ayakta   yapılacak muayene ve tedavilerle hastane dışında sağlanabilecek tedaviler;   .

iii) Hekim reçetesiyle lüzum gösterilen ilaçların temini;

iv) Lüzumu halinde, hastaneye yatırma;

(b) Gebelik, doğum ve bunlardan ileri gelen hastalık ve arızalarda;

(i) Doğumdan evvel, doğum esnasında ve doğumdan sonra, bir hekim veya diplomalı ebe                     tarafından yapılacak muayene ve tedaviler;

(ii) Lüzumu halinde, hastaneye yatırma;

(c) Gebelik, doğum ve bunlardan ileri gelen hastalık ve arızalarda:

(i)Doğumdan evvel, doğum esnasında ve doğumdan sonra, bir hekim veya diplomalı bir ebe

tarafından yapılacak muayene ve tedaviler;

(ii)Lüzum halinde hastaneye yatırma.

(2) Yardımdan faydalananlar veya bunların aile reisleri, hastalık halinde yapılacak  sağlık  yardımı  masraflarına iştirak ettirilebilir. Bu iştirake  taalluk eden esaslar ilgiliye ağır bir yük teşkil etmeyecek  şekilde tespit edilmelidir.

(3) Bu madde gereğince yapılacak yardımlar, korunan kimsenin sağlığını korumaya, çalışma gücünü iadeye ve şahsi ihtiyaçlarını karşılayabilme kabiliyetini artırmaya matuftur.

(4) Sağlık yardımlarının ifasıyla görevli Devlet daireleri veya müesseseler, korunan kimseleri,kamu idareleri tarafından veya bu idarelerce yetkili kabul edilmiş  diğer teşekküller arafından, kendi hizmetlerine arz edilen umumi sağlık müesseselerine müracaat etmeye uygun görülebilecek her türlü vasıtalarla, teşvik ederler.

10’uncu maddede belirtilen yardımlar, suiistimali önlemek için lüzumlu sayılabilecek asgari bir staj süresini tamamlamış olan sigortalılara ve bunların hak sahibi kimselerine temin olunur.

(1) 10’uncu maddede belirtilen yardımlar vakanın devamı süresince sağlanır; ancak hastalık halinde her vaka için yardım süresi 26 hafta olarak tahdit edilebilir;  şu kadarki, hastalık ödeneği verilmesine devam olunduğu sürece, sağlık yardımları durdurulamaz ve uzun tedaviyi gerektirdiği milli mevzuatlarla  kabul edilen hastalıklarda yukarıda yazılı sürenin uzatılması için hükümler vaz olunur.

(2) 3’üncü maddeye göre bir beyanın yapılmış olması halinde, yardım süresi vaka’ a başına 13 hafta olarak tahdit edilebilir.

HASTALIK ÖDENEKLERI

Sözleşmenin bu bölümünü tatbik eden her üye, korunan kimselere, bu bölümün aşağıdaki maddelerine uygun olarak hastalık ödeneği verilmesini teminat altına alır.

Yardım yapılacak hal, hastalıktan ileri gelen ve milli mevzuatta belirtildiği şekilde, kazancın geçici  durmasını zorunlu olan iş  görmezlik halidir.

Korunan kimseleri;

(a) Bütün işçi ve hizmetlilerin yüzde ellisinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan  işçi ve hizmetli kategorileri;

(b) Veya, bütün mukimlerin yüzde yirmisinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan faal nüfus kategorileri;

(c) Veya olay esnasındaki geçim  kaynakları 67’nci madde hükümlerine uygun bir şekilde mevzuatla tayin olunan hadleri aşmayan bütün mukimler;

(d) Veya 3’üncü maddeye göre bir beyanın yapılmış olması halinde, en az 20 kişi çalıştıran sınai işyerlerindeki işçi ve hizmetlilerin yüzde ellisinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan işçi ve hizmetli kategorileri;

teşkil eder.

(1) Korunan kimselerin işçi ve hizmetli veya faal nüfus kategorilerinden müteşekkil olması halinde, yardım, 65 veya  66’ncı maddeler hükümlerine uygun olarak hesaplanan bir periyodik ödeme şeklinde olur.

(2) Olay esnasındaki geçim kaynakları muayyen hadleri aşmayan bütün mukimlerin korunmuş  olması halinde, yardım 67’nci madde hükümlerine uygun olarak hesaplanan bir periyodik ödeme şeklinde olur.

16’ncı maddede belirtilen yardım, en az suiistimali önleme için lüzumlu sayılabilecek bir staj süresini tamamlamış olan kimselere temin edilir.

(1) 16’ncı maddede belirtilen yardım, vakanın devamı süresince sağlanır.

Ancak, bu yardım her hastalık vakası için 26 hafta olarak tahdit edilebilir ve ilk üç gün içinde ödenek verilmeyebilir.

(2) 3’üncü madde gereğince bir beyanın yapılmış olması halinde, yardım süresi,

a)       Bir yıl hastalık ödeneği verilen günler toplamı  aynı yıl içinde korunan şahıslar sayısı ortalamasının on katından daha az olmamak üzere tespit edilecek bir süre;

b)       Veya, her vaka için 13 hafta (ilk üç gün için ödenek verilmeyebilir);

olarak tahdit edilebilir.

İŞSİZLİK YARDIMLARI

Sözleşmenin bu bölümünü tatbik eden her üye korunan kimselere bu bölümün aşağıdaki                 maddelerine uygun olarak işsizlik yardımları yapılmasını teminat altına alır.

Yardım yapılacak hal, çalışmaya muktedir ve iş almaya hazır bulunan bir kimsenin, uygun bir iş bulma imkânsızlığı sebebiyle ve milli mevzuatta tarif olunduğu şekilde, kazancının geçici olarak  durması halidir.

Korunan kimseleri,

(a) Bütün işçi ve hizmetlilerin yüzde ellisinden az olmamak üzere, milli mevzuatla.tayin olunan işçi ve hizmetli kategorileri;

(b) Veya, olay esnasındaki geçim kaynakları 67’nci madde hükümlerine uygun olarak   mevzuatla tayin edilen hadleri aşmayan bütün mukimler;

(c) Veya, 3’üncü madde gereğince bir beyan yapılmış olması halinde en az 20 kişi çalıştıran sınai işyerlerindeki işçi ve hizmetlilerin yüzde ellisinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin edilen işçi ve hizmetli kategorileri;

teşkil eder.

Korunan kimselerin işçi ve hizmetli kategorilerinden müteşekkil olması halinde, yardım, 65 veya 66’ncı maddeler hükümlerine uygun olarak hesaplanan bir periyodik ödeme şeklinde olur.

22’nci maddede belirtilen yardım, en az suiistimali önlemek için lüzumlu sayılabilecek bir staj süresini tamamlamış olan korunan kimselere temin edilir.

(1) 22’nci maddede belirtilen yardım, olayın devamı süresince  sağlanır. Ancak, yardım

süresi,

(a) İşçi ve hizmetli kategorilerinin korunmuş olması halinde,  12 aylık  bir devre için

13 hafta;

(b)Olay esnasındaki geçim kaynakları kanunla tayin edilmiş hadleri aşmayan bütün

mukimlerin korunmuş olması halinde, 12 aylık bir devre içinde 26 hafta;

olarak tahdit edilir.

(2) Milli mevzuat gereğince, yardım süresinin, prim ödeme süresine veya muayyen bir süre

içinde daha önce alınmış olan yardımlara göre,  kademelendirilmiş olması halinde,

12 aylık devre içinde ortalama yardım süresi  13 haftayı bulduğu takdirde birinci paragrafın

(a) bendi hükmü yerine getirilmiş sayılır.

(3) Her işsizlik vakasında i1k 7 gün için yardım yapılmayabilir. Şu kadar ki, mevzuatla tayin                 olunan bir süreyi aşmayan geçici  çalışma günlerinden önceki ve sonraki işsizlik günleri  aynı

vakanın devamı sayılır.

(4) Mevsimlik işlerde çalışanlar için yardım süresi ve yardım yapılmayacak olan ilk günler

sayısı iş şartlarına uydurulabilir.

YAŞLILIK YARDIMLARI

Sözleşmenin bu bölümünü tatbik eden her üye, korunan kimselere, bu bölümün aşağıdaki                 maddelerine uygun olarak yaşlılık yardımları yapılmasını teminat altına alır.

(1) Yardım yapılacak hal, mevzuatla tayin olunan bir yaşın üstündeki yaşlılık  halidir.

(2) Mevzuatla tayin olunan yaş haddi 65’den yukarı olmamalıdır. Bununla beraber memleketteki yaşlı kimselerin çalışma güçleri göz önünde bulundurulmak suretiyle, yetkili merciler tarafından daha yüksek bir yaş haddi de tespit olunabilir.

(3) Milli mevzuat, yardıma hak kazanan kimsenin mevzuatla belirtilen ücretli işlerde çalışması halinde yardımın durdurulacağına dair hükümleri ihtiva edebilir; veya primli sosyal güvenlik sistemlerinde, hak sahibinin kazancının mevzuatla tayin edilen bir haddi aşması halinde, primsiz sosyal güvenlik sistemlerinde ise, hak sahibinin kazancının veya diğer geçim kaynaklarının veya bunların toplamının mevzuatla belirtilen bir haddi  aşması halinde, yardımlardan indirim yapılabilir.

Korunan kimseleri;

a) Bütün işçi ve hizmetlerin yüzde ellisinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan işçi

ve hizmetli kategorileri;

b) Veya bütün mukimlerin yüzde yirmisinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan faal        nüfus     kategorileri;

c) Veya, yaşlılık  devresindeki geçim kaynakları 67’nci madde hükümlerine uygun olarak                 mevzuatla  tayin edilen hadleri aşmayan bütün mukimleri;

d) Veya, 3’üncü maddeye göre bir beyanın yapılmış olması halinde en az 20 kişi çalıştıran                 sınai işyerlerindeki bütün işçi ve hizmetlilerin yüzde  ellisinden az olmamak üzere,                 mevzuatla tayin olunan işçi ve  hizmetli kategorileri;

teşki1 eder.

Yardım;

a) Korunan kimselerin işçi ve hizmetli veya faal nüfus kategorilerinden müteşekkil olması                      halinde, 65 veya 66’ncı maddeler hükümlerine uygun olarak;

b) Yaşlılık devresindeki geçim kaynakları mevzuatla tayin edilen hadleri aşmayan bütün

mukimlerin korunmuş olması halinde, 67’nci madde hükümlerine uygun olarak;

hesaplanan bir periyodik ödeme şeklinde olur.

(1) 28’inci maddede belirtilen yardım, en az aşağıda yazılı korunan kimseler için teminat

altına alınır;

a) 30 senelik bir prim ödeme veya çalışma süresi veya 20 senelik ikamet süresi                                     şeklinde, tespit edilebilecek bir staj süresini tamamlayan kimseler;

b) Prensip olarak bütün çalışanların korunması halinde, mevzuat ile tayin  olunan                                     bir prim ödeme süresini tamamlayan ve çalışma devresi zarfında kendi adına,                                     yıllık ortalama olarak mevzuatla  tayin olunan gün sayısı kadar prim ödemiş olan                                     kimseler.

(2) Birinci paragrafta yazılı yardımın yapılması asgari bir prim ödeme veya çalışma süresinin                     tamamlanmış olması şartına bağlı olduğu takdirde, en az, aşağıda yazılı şartları haiz olan                     korunan kimselere de indirimli bir yardım yapılması teminat altına alınır;

a) Mevzuatla tayin olunan esaslara uygun olarak 15 yıllık bir prim ödeme veya                                                    çalışma süresini, tamamlamış olan kimseler;

b) Prensip olarak bütün çalışanların korunması halinde, mevzuat ile tayin olunan bir                                    prim ödeme süresini tamamlayan ve çalışma devresi zarfında kendi adına, her yıl                                    için ortalama olarak bu maddenin birinci paragrafının (b) fıkrasında derpiş olunan

ortalamanın yarısı kadar gün prim ödemiş olan kimseler.

(4) Staj süresinin 10 senelik prim ödeme veya çalışma süresinden fazla fakat 30 senelik prim ödeme veya çalışma süresinden az olması halinde, XI. bölüme ekli cetvelde gösterilen nispetlerden orantılı bir indirme yapılabilir. Mezkûr staj süresi 15 seneden  fazla olduğu takdirde, işbu maddenin ikinci paragrafı hükümlerine uygun indirimli yardım yapılır.

( 5 ) Bu maddenin 1, 3 ve 4’üncü paragraflarında yazılı  yardımların yapılması asgari bir prim ödeme veya çalışma süresi şartına bağlı olduğu takdirde, münhasıran, sözleşmenin işbu bölümünün tatbiki ile ilgili hükümlerin yürürlüğe girdiği tarihte ileri yaşlara ulaşmış bulunmaları  sebebiyle, bu maddenin ikinci paragrafına uygun olarak mevzuatla tayin olunmuş şartları yerine getiremeyen korunan kimselere, bu gibi kimseler için normal yaşın daha üstündeki bir yaşta        bu maddenin l, 3 ve 4’üncü paragrafları hükümlerine uygun yardımlar sağlanmamış olmak kaydıyla, indirimli bir yardımın temin olunması şarttır.

28 ve 29’uncu maddelerde belirtilen yardımlar yaşlılık  halinin devamı süresince sağlanır.

İŞ KAZALARIYLA MESLEK HASTALIKLARI

HALİNDE YAPILACAK YARDIMLAR

Sözleşmenin bu bölümünü tatbik eden her üye, korunan kimselere, iş kazaları ve meslek hastalıkları halinde, bu bölümün aşağıdaki maddelerine uygun olarak, yardımlar yapılmasını teminat altına alır.

Yardım yapılacak haller, iş kazalarından veya mevzuatla kabul edilen meslek hastalıklarından ileri gelen aşağıda yazılı hallerdir:

a) Hastalık hali;

b) Hastalıktan ileri gelen ve milli mevzuatta tarif edildiği şekilde;  kazancın geçici                                durmasını zorunlu kılan iş göremezlik hali;

c)   Kazanma gücünün tamamının veya mevzuatla tayin olunan bir derecenin                                                üstünde olmak üzere bir kısmının muhtemelen devamlı olarak kaybı veya bu kayba                              tekabül eden bir beden noksanlığı meydana  gelmesi;

d) Aile reisinin ölümü sebebiyle dul kadının ve çocukların geçim imkânlarının kayıp                                olması; dul kadının yardıma hak kazanması, kendi geçimini temine muktedir                                                olamayacağının milli mevzuat hükümlerine göre kabul edilmesi şartına bağlanabilir.

Korunan  kimseleri;

a) Bütün işçi ve hizmetlilerin yüzde ellisinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan işçi

ve hizmetli kategorileri ve aile reisinin ölümü ile hak kazanılan yardımlar için bu kategorilere                 dahil işçi ve hizmetlilerin karı ve çocukları;

b) Veya, 3’üncü madde gereğince bir beyanın yapılmış olması halinde, en az 20 kişi çalıştıran                 sınai işyerlerindeki işçi ve hizmetlilerin %50’sinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin                 olunan işçi ve hizmetli kategorileri ve aile reisinin ölümü ile hak kazanılan yardımlar için,                 bu kategorilere dahil işçi ve hizmetlilerin karı ve çocukları;

teşkil eder.

(1) Hastalık halinde yapılacak yardımlar bu maddenin 2 ve 3’üncü paragraflarında belirtilen                 sağlık yardımlarıdır.

(2) Sağlık yardımları şunlardır;

a) Evde yapılan muayeneler dahil, pratisyen hekim muayeneleri ile mütehassıs                                                hekimler tarafından bir hastanede ayakta veya yatarak yapılan tedaviler ;

b) Diş tedavileri;

c) Evde, bir hastanede veya diğer sağlık müesseselerinde hemşireler tarafından                                                yapılan bakım ve tedaviler;

d) Hastane, nekahet evi, sanatoryum veya diğer sağlık müesseslerindeki bakım                                masrafları;

e) Diş tedavi malzemesi, ilaç ve diğer tıbbi ve cerrahi malzemenin temin edilmesi,                 protez temini ve bakımı, gözlük verilmesi;

f) Bir hekim veya dişçinin nezareti altında olmak üzere, kanunla hekimlik                                       mesleğine bağlı kabul edilen diğer  meslekler mensupları tarafından yapılacak                                                bakım ve tedaviler.

(3) Üçüncü maddeye göre bir beyanın yapılmış olması halinde , sağlık yardımları en az                 şunları ihtiva eder:

a) Evde yapılacak muayeneler dahil, pratisyen hekim tarafından yapılan muayene ve

tedaviler;

b) Mütehassıs  hekimler tarafından  bir hastanede yatarak veya ayakta,yapılan                 muayene ve tedavilerle hastane dışında yapılacak muayene ve tedaviler;

c) Bir hekim veya salâhiyetli diğer kimsenin reçetesiyle lüzum gösterilen ilaçlar;

d) Gereken hallerde, bir hastaneye yatırma.

(4) Yukarıdaki paragraflara göre yapılacak sağlık yardımları, korunan kimsenin sağlığını                 korumaya, çalışma gücünü iadeye ve şahsi ihtiyaçlarını görebilme kabiliyetini artırmağa                 matuftur.

(1) Sağlık yardımlarını ifa ile görevli Devlet daireleri veya müesseseler, uygun görülen                 hallerde, çalışma güçleri azalmış kimselerin yeniden uygun bir işe alıştırılmaları maksadıyla,                 mesleki rehabilitasyon müesseseleriyle işbirliği yaparlar.

(2) Mezkur Daire ve müesseseler, çalışma güçleri azalmış kimselerin mesleki rehabilitasyona                 tabi tutulmaları hususunda tedbirler almaya milli mevzuatla yetkili kılınabilir.

(1) Geçici iş göremezlik kazanma gücünün tamamının daimi olarak kaybedilmesi veya bu kayba tekabül eden bir beden noksanlığı meydana gelmesi veyahut aile reisinin ölümü                 hallerinde yapılacak yardımlar 65 veya 66’ncı madde hükümlerine uygun olarak hesaplanacak periyodik ödemeler şeklindedir.

(2) Kazanma gücünün bir kısmının daimi olarak kaybedilmesi veya bu kayba tekabül eden bir beden noksanlığı meydana gelmesi halinde yapılacak yardım, yardım yapılması     gerekiyorsa, çalışma gücünün tamamının kayıp veya buna tekabül eden beden noksanlığı hali için derpiş olunan miktarın uygun bir nispeti üzerinden tespit edilecek periyodik ödemeler şeklindedir.

(3) Periyodik ödemeler;

a) İş göremezlik derecesinin cüzi olması;

b) Veya yetkili mercilerin, sermayenin iyi kullanılacağından emin bulunmaları;

halinde sermayeye çevrilerek toptan ödenebilir.

34 veya 36’ncı maddelerde belirtilen yardımlar, en az, kaza anında veya hastalığın meydana geldiği sırada üyenin ülkesinde işçi veya hizmetli olarak çalıştırılmakta olan korunan kimseler için, aile reisinin ölümü sebebiyle yapılacak periyodik ödemelerde de bir gibi kimselerin dul karıları ve çocukları için, teminat altına alınır.

34 ve 36’nci maddelerde belirtilen yardımlar, yardımı gerektiren halin devamı süresince sağlanır. Şu kadar ki, geçici iş göremezlik ödeneği, her iş göremezlik vakasında ilk 3 gün için verilmeyebilir.

AİLE YARDIMLARI

Madde 39

Sözleşmenin bu bölümünü tatbik eden her üye, korunan kimselere, bu bölümün aşağıdaki maddelerine uygun olarak, aile yardımları yapılmasını teminat altına alır.

Yardım yapılacak hal, mevzuatla tayin olunacağı şekilde, çocukların geçimini sağlama mükellefiyetidir.

Korunan kimseleri;

a) Bütün işçi ve hizmetlilerin %50’sinden az olmamak üzere mevzuatla tayin olunan işçi ve                 hizmetli kategorileri;

b) Veya, bütün mukimlerin %20′ sinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan faal nüfus                 kategorileri;

c) Veya, çocuk geçindirmekle mükellef olduğu süre içinde geçim kaynakları mevzuatla tayin                 olunan hadleri aşmayan bütün mukimler;

d) Veya, 3’üncü maddeye göre bir beyanın yapılmış olması halinde en az 20 kişi çalıştıran                 sınai işyerlerindeki bütün işçi ve hizmetlileri %50’sinden  az olmamak. üzere, mevzuatla                 tayin olunan işçi ve hizmetli kategorileri;

teşkil eder.

Yapılacak yardımlar;

a) Mevzuatla tayin edilmiş bir staj süresini tamamlayan her korunan kimseye periyodik                 ödemeler yapılması;

b) Veya, çocuklara yiyecek, giyecek, mesken, tatil geçirme yerleri veya ev idaresinde yardım                 sağlanması;

c)Yahut, (a) ve (b) fıkralarında yazılı yardımların birleştirilerek temini;

şeklindedir.

42’nci maddede belirtilen yardımlar en az mevzuatla tayin edilen şekle göre, muayyen bir                 süre içinde 3 aylık prim ödeme veya çalışma yahut bir senelik ikamet şartlarından birini                 yerine getiren korunan kimseler için teminat altına alınır.

42’nci maddeye göre yapılacak yardımların tutarı;

a) 66’ncı maddede belirtilen esaslara uygun olarak tespit edilecek bir erkek işçinin ücretinin

%3’ü ile korunan kimselerin çocukları sayısının çarpımına;

b) Veya bu ücretin  %1,5’i ile bütün mukimlerin çocukları sayısının çarpımına;

eşit olmalıdır.

Periyodik ödemeler şeklinde yapılacak yardımlar, yardımı gerektiren halin devamı süresince                 sağlanır.

ANALIK YARDIMLARI

Sözleşmenin bu bölümünü tatbik eden her üye, korunan kimselere bu bölümün aşağıdaki                 maddelerine uygun olarak  analık yardımları yapılmasını teminat altına alır.

Yardım yapılacak hal, gebelik, doğum ve bunların doğurduğu neticelerle, mevzuatla                 belirtildiği şekilde, bu sebeplerden dolayı kazancın geçici  durması halleridir.

Korunan kimseleri

a)  Bütün işçi ve hizmetlilerin %50 ‘sinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan işçi ve hizmetli kategorileri içindeki kadınlarla, ana sağlık yardımlarına taalluk eden hususlarda, bu kategorilere dahil erkeklerin karıları;

b) Veya bütün mukimlerin %20’sinden az olmamak üzere mevzuatla tayin olunan faa1 nüfus kategorileri içindeki  kadınlarla, analık, sağlık yardımlarına taallûk eden hususlarda bu                 kategorilere dahil erkeklerin karıları;

c) Veya, 3’üncü maddeye göre bir beyanın yapılmış olması halinde, en az 20 kişi çalıştıran sınai işyerlerindeki işçi ve hizmetlilerin %50’sinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan işçi ve hizmetli kategorilerine dahil kadınlar ile analık, sağlık yardımlarına taallûk eden hususlarda, bu kategorilere dahil erkeklerin karıları;

teşkil eder.

(1) Gebelik, doğum ve bunlardan ileri gelen hastalık ve arızalarda yapılacak sağlık                 yardımları bu maddenin iki ve üçüncü paragraflarında yazılı yardımlardır.

(2) Sağlık yardımları en az şunlardır:

a) Doğumdan önce ve doğum esnasında ve doğumdan sonra hekim veya diplomalı                 ebe tarafından yapılan muayene ve tedaviler;

b) Gereken hallerde bir hastaneye yatırma.

(3) Bu maddenin ikinci paragrafında belirtilen sağlık yardımları korunan kadının sağlığını,                 çalışma gücünü ve şahsi ihtiyaçlarını görebilmek kabiliyetini korumaya, iadeye veya

artırmaya matuftur.

(4) Analık, sağlık yardımlarını ifa ile görevli devlet daireleri veya müesseseler, korunan                 kadınları, kamu idareleri tarafından veya yetkileri bu idarelerce kabul edilmiş diğer                 teşekküller tarafından kendi hizmetlerine arz olunan umumi sağlık servislerine müracaat                 etmeye, uygun görülebilecek her türlü vasıtalarla teşvik ederler.

Gebelik, doğum ve bunlardan ileri gelen hastalık ve arızalar sonucu iş göremezlik hallerinde yapılacak yardım, 65 veya 66’ncı maddeler hükümlerine uygun olarak hesaplanacak periyodik ödemeler şeklindedir. Periyodik ödemelerin miktarı vakanın devam ettiği süre içinde değişebilir; şu kadar ki, ortalama yardım miktarlarının yukarıda yazılı hükümlere göre hesaplanan miktara uygun  olması şarttır.

49 ve 50’nci maddelerde belirtilen yardımlar, en az, korunan kimseler kategorisine dahil olur. Suiistimali önlemek maksadıyla lüzumlu sayılabilecek bir staj süresinin tamamlamış bulunan kadınlar  için 49. maddede belirtilen yardımlar bu kategorilere dahil ve muayyen staj süresini tamamlamış erkeklerin karıları için de teminat altına alınmalıdır.

49 ve 50’nci maddelerde belirtilen yardımlar, yardımı gerektiren  vakanın devamı süresince sağlanır, ancak periyodik ödemeler 12 hafta olarak sınırlanabilir. Şu kadar ki, milli mevzuatta, işten kalma halinin daha uzun müddet devam etmesi lâzım geleceği veya devam edebileceğine dair bir hüküm bulunduğu takdirde periyodik ödemeler süresi bu müddetten daha kısa olamaz.

BÖLÜM:  IX

MALULİYET YARDIMLARI TÜRÜ

Madde 53

Sözleşmenin bu bölümünü tatbik eden her üye, korunan kimselere, bu  bölümün aşağıdaki maddelerine uygun olarak malûliyet yardımları yapılmasını teminat altına alır.

Yardım yapılacak hal, mesleki bir faaliyet icra edebilme gücünün mevzuatla tayin olunan bir derecede ve muhtemelen daimi olarak kaybedilmesi veya hastalık ödeneğinin kesildiği tarihte iş göremezliğin devam etmesi halleridir.

Korunan kimseleri;

a) Bütün işçi ve hizmetlilerin %50’sinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan işçi ve                 hizmetli kategorileri;

b) Veya, bütün mukimlerin %20’sinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin edilen faa1 nüfus     kategorileri;

c) Veya, malûliyet devresindeki geçim kaynakları 67.madde hükümlerine uygun olarak                 mevzuatla tayin edilen hadleri aşmayan bütün mukimler;

d) Veya, 3.maddeye göre, bir beyanın yapılmış olması halinde, en az 20 kişi çalıştıran sınai                 işyerlerindeki bütün işçi ve hizmetlilerin %50’sinden az olmamak üzere, mevzuatla tayin

edilen işçi ve hizmetlileri;

teşkil eder.

Yapılacak yardım;

a)İşçi ve hizmetli kategorilerinin yahut faal nüfus kategorilerinin korunmuş olması halinde,                 65 veya 66.maddeler hükümlerine göre;

b) Maluliyet devresindeki geçim kaynakları  muayyen hadleri aşmayan bütün mukimlerin                 korunmuş olması halinde, 67.madde hükümlerine göre;

hesaplanacak periyodik ödemeler şeklindedir.

Madde 57

(1) 56. maddede belirtilen yardım, en az aşağıda yazılı kimseler için teminat altına                 alınmalıdır:

a)15 yıllık primi ödeme veya çalışma süresi veyahut 10 yıllık ikamet süresi şeklinde tespit

edilecek bir staj süresini tamamlayan kimselerin;

b) Prensip olarak bütün  çalışanların korunması halinde, üç yıllık                 prim ödeme                süresini tamamlayan ve çalışma devresi zarfında, kendi adına yıllık ortalama                                olarak, mevzuatla tayin olunan gün sayısı kadar prim ödemiş olan kimseler.

(2) Birinci paragrafta yazılı yardımın yapılması, asgari bir prim ödeme veya çalışma                 süresinin tamamlanmış olması şartına bağlı olduğu takdirde, en az, aşağıda yazılı korunan

kimselere indirimli yardım yapılması teminat altına alınır:

a) Mevzuatla tayin olunan esaslara uygun olarak 5 yıllık  bir prim ödeme veya                         çalışma süresini tamamlamış olan kimseler;

b) Prensip olarak bütün çalışanların korunması halinde üç yıllık bir prim ödeme                       süresini tamamlayan ve çalışma devresi zarfında kendi adına her yıl için ortalama                        olarak, bu maddenin birinci paragrafının (b) fıkrasında derpiş olunan ortalamanın        yarısı kadar gün prim ödemiş olan kimseler.

(3) Mevzuatla tayin olunan esaslara uygun olarak, 5 yıllık prim ödeme veya çalışma veyahut                 ikamet süresini tamamlamış olan korunan kimselere, XI.Bölüm hükümlerine uygun fakat                 mezkûr bölüme ekli cetvelde gösterilen örnek-sigortalı veya hak sahibi kimseler için bu

cetvelde yazılı nispetten %10 daha eksik bir yardım yapılması teminat altına alınmış ise, bu                 maddenin birinci paragrafı hükmü yerine gelmiş sayılır.

(4) Staj süresinin 5 yıllık prim ödeme veya ça1ışma süresinden fazla, fakat 15 yıllık prim                 ödeme veya çalışma süresinden az olması halinde, XI.Bölüme ekli cetvelde gösterilen                 nispetlerde orantılı bir indirme yapılabilir. İşbu maddenin ikinci paragrafına uygun olarak

indirimli yardım yapılır.

56 ve 57’rıci maddelerde belirtilen yardımlar malûliyet halinin devamı süresince veya bu yardımın yerine yaşlılık  yardımı kaim oluncaya kadar ödenir .

ÖLÜM YARDIMLARI

Sözleşmenin bu bölümünü tatbik eden her üye, korunan kimselere, bu bölümün aşağıdaki maddelerine uygun olarak ölüm yardımı yapılmasını teminat altına alır.

(1) Yardım yapılacak hal,  aile reisinin ölümü ile dul kadının veya çocuklarının geçinme                 imkânlarının kaybolması halidir. Dul kadının yardıma hak kazanması, milli mevzuat                 hükümlerine göre kendi geçimini temine muktedir olmayacağının kabul edilmesi şartına                 bağlanabilir.

(2) Milli mevzuat, yardıma hak kazanan kimsenin mevzuatla belirtilen ücretli işlerde                 çalışması halinde yardımın durdurulacağına dahil hükümleri ihtiva edebilir. Veya, primli                 sosyal güvenlik sistemlerinde  hak sahibinin kazancının mevzuatla tayin edilen bir haddi                 aşması halinde, primsiz sosyal  güvenlik sistemlerinde ise, hak sahibinin kazancının veya  geçim kaynaklarının veya bunların toplamının mevzuatla tayin edilen bir haddi            aşması halinde yardımlardan indirim yapılabilir.

Korunan kimseleri;

a) Bütün işçi ve hizmetlilerin %50’siden az olmamak üzere, mevzuatla tayin olunan işçi ve                 hizmetli kategorilerine dahil aile reislerinin karıları ve çocukları;

b) Veya, bütün mukimlerin %20’sinden az olmak  üzere , mevzuatta tayin olunan faal nüfus                 kategorilerine dahil aile reislerinin karıları ve çocukları;

c) Veya, aile reislerini kaybeden ve yardım yapılacak devredeki geçim kaynakları 67.madde                 hükümlerine uygun olarak mevzuatta tayin edilmiş hadleri aşmayan ve mukim vasfını haiz                 bulunan bütün bu kadınlar ile çocuklar;

d) Veya, üçüncü maddeye göre, bir beyanın yapılmış olması halinde, en az 20 kişi çalıştıran                 sinai işyerlerindeki bütün  işçi ve hizmetlilerin %50’sinden az olmamak üzere mevzuatla                 tayin olunan işçi ve hizmetli kategorilerine mensup   aile reislerinin karıları ve çocukları;

teşkil eder.

Yapılacak yardım

a) İşçi ve hizmetli kategorilerinin yahut faal nüfus  kategorilerinin korunması halinde, 65 ve 66’ncı   maddeler hükümlerine uygun olarak;

b)Yardım yapılacak  devredeki gelirleri muayyen hadleri aşmayan bütün mukimlerin korunması  halinde, 67.madde hükümlerine uygun olarak;

hesaplanacak periyodik ödemeler şeklindedir.

(1) 62,’inci maddede belirtilen yardım, en az aşağıda yazılı kimseler için teminat altına alınmalıdır;

a) Aile reisleri tarafından, kanunla tespit edilmiş esaslar dahilinde, 15 yıllık primi                 ödeme veya çalışma süresi veyahut 10 yıllık ikamet süresi tamamlanmış olan korunan kimseler;

b)Prensip olarak, bütün çalışanların karılarıyla çocuklarının korunması  halinde aile                 reisi tarafından, üç yıllık prim ödeme süresi tamamlanan ve çalıştığı devre zarfında aile reisi adına mevzuatla tayin olan yıllık ortalama gün sayısı kadar prim ödenmiş olan korunan kimseler.

(2) Birinci paragrafta yazılı yardımların yapılması asgari bir prim ödeme veya çalışma süresi şartının yerine getirilmesine bağlı olduğu takdirde, en az aşağıda  yazılı kimseler için indirimli bir yardım yapılması teminat altına alınır:

a) Aile reisleri tarafından mevzuatla tayin olunan esaslar dahilinde 5 yıllık bir prim ödeme veya çalışma süresi  tamamlanmış olan korunan kimseler;

b) Bütün çalışanların karı ve çocuklarının korunması halinde, aile reisleri                 tarafından üç yıllık bir prim ödeme süresi tamamlanmış olan ve çalıştığı devre                 zarfında bu aile reisi  adına her yıl için ortalama olarak, bu maddenin birinci paragrafının (b) fıkrasında derpiş olunan ortalamanın yarısı kadar gün için prim ödenmiş olan korunan kimseler.

(3) Aile reisi tarafından, mevzuatla tayin olunan esaslara uygun olarak, 5 yıllık bir prim ödeme veya çalışma veyahut ikamet süresi tamamlanmış olan korunan kimselere, XI. Bölüm           hükümlerine uygun ve fakat mezkûr bölüme ekli cetvelde gösterilen örnek-sigortalı veya hak sahibi kimseler için bu cetvelde yazılı nispetten  %10 eksik  bir yardım yapılması teminat      altına alınmış ise, bu maddenin birinci paragrafı hükmü yerine getirilmiş sayılır.

(4) Staj süresinin 5 yıllık prim ödeme veya çalışma süresinden fazla, fakat 15 yıllık prim ödeme veya çalışma süresinden az olması halinde, Xl.bölüme ekli cetvelde gösterilen nispetlerden orantılı bir indirme yapılabilir. İşbu maddenin ikinci paragrafına uygun olarak indirimli yardım yapılır.

(5) Çocuksuz ve kendi geçimini sağlamağa muktedir olmadığı kabul edilen bir dul kadının ölüm yardımına hak kazanabilmesi için, asgari bir yıllık evlilik süresinin geçmiş olmasına lüzum görülebilir.

62 ve 63’üncü maddelerde belirtilen yardımlar, yardım gerektiren halin devamı süresince sağlanır.

PERİYODİK ÖDEMELERDE UYGULANACAK NORMLAR

(1) Bu madde gereğince yapılacak periyodik ödemenin miktarı ile bu ödemenin yapılmasını                 gerektiren halin devamı süresince verilecek aile yardımlarının toplamı, kendilerine veya hak                 sahibi kimselere periyodik ödeme yapılan sigortalının eski kazancı ile örnek-sigortalı veya                 hak sahibi kimseler gibi ayni aile mesuliyetini haiz korunan bir kimseye ödenen aile yardımı                 toplamının bu bölüme bağlı cetvelde gösterilen yüzdesinden az olamaz.

(2) Sigortalının eski kazancı mevzuatla tayin olunan usullere göre hesaplanır; korunan                 kimselerin veya aile reislerinin kazançlarına göre sınıflara ayrılmış olması halinde, eski                 kazançları, bu kimselerin evvelce dahil bulundukları sınıfların esas kazançlarına göre                 hesaplanabilir.

(3) Yardım tutarları veya yardımın hesabına esas tutulan kazançlar için mevzuatla azami bir                 had tayin olunabilir. Ancak, azami had öyle tespit olunmalıdır ki, sigortalının eski                 kazancının kalifiye bir erkek işçinin kazancına eşit veya bundan az olması halinde, bu                 maddenin 1’inci paragrafı hükümleri yerine gelmiş olsun.

(4) Sigortalının eski kazancı, kalifiye erkek işçinin ücreti, yardım tutarı ve aile yardımları                 ayni zaman esasına göre hesaplanır.

(5)Diğer sigortalı veya hak sahiplerine yapılacak yardımlar örnek sigortalı veya hak sahibi                 kimselere ait yardıma nazaran makul bir nispet dahilinde tespit edilir.

(6) Bu maddenin tatbikinde, kalifiye erkek işçi;

a) Elektrik makinelerinden gayri makine sanayinde çalışan bir tesviyeci veya

tornacı;

b) Veya, aşağıdaki paragraf hükümlerine göre tayin olunan bir örnek kalifiye işçi;

c) Veya, mevzuatla tayin olunacak şekle göre, yıllık veya daha kısa bir devre esasına göre tespit edilen kazancı, bütün korunan kimselerin yüzde yetmiş beşinin kazancından yüksek veya buna eşit olan bir kimsedir;

d) Veya, kazancı bütün korunan kimselerin ortalama kazancının yüzde 125’ine eşit olan bir kimse;

olarak kabul edilir.

( 7 ) Yukarıdaki paragrafın (b) fıkrasının tatbikinde, örnek kalifiye işçi, bahis konusu yardım koluna tabi olarak en çok  sayıda erkek işçinin veya aile reisinin çalıştırdığı ekonomik faaliyet bölümü içinde yine en çok sayıda korunan kimsenin veya aile reisinin çalıştırdığı işkolları gurubundan seçilir; bu maksatla, Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyinin 27 Ağustos, 1948 tarihindeki 7. toplantısında kabul edilen ve işbu sözleşmeye  eklenen “Bütün Ekonomik  Faaliyetlerinin Uluslararası Standart Tasnifi” kullanılır, bu Tasnifte ileride  yapılacak bütün tadiller de nazara alınır.

(8) Yardım miktarlarının bölgeden bölgeye değişmesi halinde, kalifiye, erkek işçi, bu maddenin 6 ve 7’nci paragrafları hükümlerine uygun olarak her bölge için ayrı ayrı tespit    edilebilir.

(9) Kalifiye erkek işçinin ücreti, kolektif mukavelelerle veya uygulanması mümkün olan yerlerde, milli mevzuatla veya örf ve adetlere göre tespit olunan ve normal çalışma saati karşılığı olarak ödenen ücret esası üzerinden, varsa, hayat pahalılığı zamları da nazara          alınarak tespit olunur. Bu şekilde tespit olunan ücretlerin bölgeden bölgeye değişmesi ve 8.paragrafın tatbik olunmaması halinde medyan ücret esas alınır.

(10) Yaşışlık, iş kazaları ve meslek hastalıkları (geçici iş göremezlik ödenekleri hariç) malûliyet veya aile reisinin ölümü sebebiyle yapılmakta olan periyodik ödemeler hayat pahalılığındaki esaslı değişiklikler yüzünden ücretlerin umumi seviyesinde vukua gelen önemli değişmelere göre ayarlanır.

(1) Bu madde gereğince yapılacak periyodik ödemenin miktarı ile bu ödemenin yapılmasını gerektiren halin devamı süresince verilecek aile yardımlarının toplamı, alelade erişkin  bir erkek işçinin kazancı ile örnek sigortalı veya hak sahibi kimseler gibi aynı aile mesuliyetini haiz korunan bir kimseye ödenen aile yardımı toplamının bu bölüme bağlı cetvelde gösterilen yüzdesinden az olamaz.

(2) Erişkin erkek işçinin ücreti, yardım ve aile yardımları, aynı zaman esasına göre hesaplanır.

(3) Diğer sigortalı veya hak sahibi kimselere yapılacak yardımlar, örnek-sigortalı veya hak                 sahibi kimselere ait yardıma nazaran makul bir nispet dahilinde tespit edilir.

(4) Bu maddenin tatbikinde erişkin  erkek işçi;

a) Elektrik makinelerinden gayri makine sanayinde çalışan bir örnek işçi;

b) Veya aşağıdaki paragraf hükümlerine göre tayin edilecek bir örnek işçi .

(5) Yukarıdaki paragrafın (b) fıkrasının tatbikinde örnek işçi bahis konusu yardım koluna                 tabi olarak en çok sayıda erkek işçinin veya aile reisinin çalıştırıldığı ekonomik faaliyet                 bölümü içinde yine en çok sayıda korunan kimsenin veya aile reisinin çalıştırıldığı iş kolları gurubundan seçilir.Bu maksatla, Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi 27 Ağustos, 1948 tarihindeki yedinci toplantısında kabul edilen ve işbu sözleşmeye eklenen         “Bütün Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Tasnifi” kullanılır; bu tasnifte ileride             yapılacak bütün tadiller de nazara alınır.

(6) Yardım miktarlarının bölgeden bölgeye değişmesi halinde, erişkin erkek işçi, bu maddenin 4 ve 5’inci paragrafları hükümlerine uygun olarak, her bölge için ayrı ayrı tespit edilebilir.

(7) Erişkin erkek işçinin ücreti, kolektif mukavelelerle veya, uygulanması mümkün olan yerlerde, milli mevzuatla veya örf ve adetlere göre tespit olunan ve normal çalışma saati              karşılığı olarak ödenen ücret esası üzerinden ve varsa, hayat pahalılığı zamları da nazara alınarak tespit olunur. Bu şekilde tespit olunan ücretlerin bölgeden bölgeye değişmesi ve 6.paragrafın tatbik olunması halinde medyan ücret esas alınır.

(8) Yaşlılık, iş kazası ve meslek hastalıkları (geçici iş göremezlik ödenekleri hariç), malullük veya aile reisinin ölümü sebebiyle yapılmakta olan periyodik ödemeler, hayat pahalılığındaki.esaslı değişiklikler yüzünden ücretlerin genel seviyesinde  vukua gelen önemli değişmelere        göre ayarlanır.

Bu madde gereğince yapılacak periyodik ödemelerde;

a) Yardım tutarı, mevzuatla tayin edilen bir bareme göre veya mevzuatla tayin olunmuş                 esaslar dahilinde, yetkili  kamu mercileri tarafından hazırlanan bir bareme göre tespit                 olunur;

b) Bu yardım miktarında, ancak sigortalı veya hak sahibinin ailesinin diğer geçim                 kaynakları mevzuatla tayin olunan, veya, mevzuatla tayin olunmuş esaslar dahilinde,  yetkili                  kamu mercileri tarafından tespit olunan miktarları aştığı ölçüde indirim yapılabilir;

c) Yardım ve diğer geçim kaynaklarının toplamından yukarıdaki (b) fıkrasında derpiş olunan                 indirimler yapıldıktan sonra kalan miktar sigortalının veya hak sahibinin ailesinin sağlık ve                 diğer bakımlardan uygun şartlar içinde yaşamasına yetecek kadar olmalı ve 66.madde hükümlerine göre hesaplanacak miktardan daha az olmamalıdır;

d) Bahis konusu bölüm mucibince ödenen yardımlar toplamının tutarı 66.madde hükümlerini          ve;

i) III.Bölüm için 15’inci maddenin (b) fıkrası;

ii) V.Bölüm için 27’nci maddenin (b) fıkrası;

iii) IX.bölüm için 55’inci maddenin (b) fıkrası;

iv) X.Bölüm için 61′ inci maddenin (b) fıkrası;

hükümlerini tatbik etmekle elde      olunacak yardımlar toplamının en az yüzde otuz nispetinde aştığı taktirde,                yukarıdaki (c) fıkrası hükümleri yerine gelmiş sayılır.

örnek-  SIGORTALI VEYA HAK SAHİBİ KİMSELERE AİT

PERİYODİK YARDIMLAR

Gerektiren

Hal

meslek hastalıkları:

BÖLÜM XII

YABANCILARA EŞİT MUAMELE

(1) Yabancı uyruklu mukimler vatandaşlarla ayni haklara sahip olurlar. Şu kadar ki.,                 mevzuat tamamı veya mühim bir kısmı kamu fonlarından karşılanan yardımlar veyahut                 yardım kısımlarına taalluk eden hususlarla geçici devre yardımlarına taalluk eden hususlarda,

yabancılara memleket uyruğunda olmakla beraber üyenin ülkesi dışında doğmuş olanlar                 hakkında, hususi hükümleri ihtiva edebilir.

(2) İşçi ve hizmetlilere tatbik olunan primli sosyal güvenlik sistemlerinde, sözleşmenin ilgili                 bölümündeki mükellefiyetleri kabul etmiş bulunan diğer bir üye Devletin uyruğunda olan                 korunan kimseler, mezkur bölüm tatbikatında vatandaşlarla ayni haklara sahip olurlar. Şu                 kadar ki, bu paragrafın tatbikatı, mütekabiliyet esasına derpiş edilen iki veya çok taraflı                 anlaşmaların yapılmış olması şartına bağlanabilir.

MÜŞTEREK HÜKÜMLER

İşbu  sözleşmenin II-X’uncu bölümlerinden herhangi birine göre korunan bir kimsenin hak kazandığı bir yardım, aşağıdaki hallerde ve mevzuatla tayin olunabilecek bir ölçüde durdurulabilir.

a) İlgilinin üye Devletin ülkesi üzerinde bulunmadığı sürece;

b) İlgili şahsın geçim masraflarının kamu fonlarından veya bir sosyal güvenlik servisi veya kurumu tarafından karşılandığı sürece, şu kadar ki, yardım miktarı karşılanan masraflardan     daha fazla ise aradaki fark sigortalının veya hak sahibinin geçindirmekle mükellef olduğu kimselerine verilir;

c) İlgilinin, aile yardımları hariç, diğer bir sosyal güvenlik kolundan  nakdi yardım aldığı sürece ve ayni olay dolayısıyla üçüncü bir tarafın kendisinde ödenek vermeye devam ettiği devre zarfında; şu kadar ki; yardımın durdurulan kısmı, üçüncü taraflarca ödenen yardım miktarından daha fazla olamaz;

d) İlgilinin hile yoluyla bir yardım elde etmeye teşebbüs etmesi halinde;

e) Yardımı gerektiren halin ilgili tarafından işlenen bir suç neticesi olarak meydana gelmesi halinde;

f) Yardımı gerektiren halin ilgilinin kasıtlı bir kusuru neticesi olarak meydana gelmesi halinde;

g) İcabında ilgilinin, faydalanmasına arz olunan sağlık veya readaptasyon servislerinden faydalanmayı ihmal etmesi veya yardımı gerektiren halin mevcut olup olmadığının tevsiki yahut sigortalının veya hak sahiplerinin durumlarının tespiti için mevzuatla tayin edilmiş olan usullere riayet etmesi hallerinde;

h) İşsizlik yardımı bahis konusu olduğundan ilgilinin, hizmetine arz olunan iş bulma servislerinden faydalanmakta kusur etmesi halinde;

i) İşsizlik yardımı bahis konusu olduğunda, ilgilinin, bir mesleki ihtilaf neticesi olarak işin durması yüzünden işini kaybetmesi veya meşru bir mazeret olmaksızın ihtiyari olarak işi             terk etmesi hallerinde;

j ) Ölüm yardımları bahis konusu olduğunda, dul kadının başka bir erkekle karı – koca gibi yaşadığı sürece.

(1) Yardımın talebinin reddolunması veya yapılan yardımın miktar ve mahiyeti üzerinde  ihtilafa düşülmesi halinde, hak iddia eden kimse, mahkemeye müracaat hakkına sahiptir.

(2) İşbu Sözleşmenin tatbikatında, sağlık yardımlarının ifası işinin parlamentoya karşı mesul bir devlet dairesine tevdi edilmiş olması halinde 1’inci paragrafta derpiş olunan mahkemeye müracaat hakkı yerine, yardımın yapılmadığı veya yapılan yardımın miktar ve mahiyeti  hakkındaki şikayetlerin yetkili merci tarafından tetkik ettirilmesi hakkı tanınabilir.

(3) Hak iddialarının, sosyal güvenlik meseleleriyle meşgul olmak üzere kurulmuş ve korunan kimselerin de temsil edildiği hususi mahkemelerce karara bağlanması halinde, itiraz hakkı tanınmayabilir .

(1) İşbu Sözleşme gereğince sağlanan yardımlarla bu yardımların ifası için gerekli idare giderleri, dar gelirli kimseleri ağır bir yük altında bırakmayacak şekilde ve Üye Devletin ve korunan kimseler kategorilerinin ekonomik durumları da nazara alınmak suretiyle, prim veya vergi ile veyahut bu yolların her ikisini mezceden bir usulle kolektif olarak finanse edilir.

(2) Korunan işçi ve hizmetlilerden alınacak sigorta primleri işçi ve hizmetlilerle bunların karı ve çocuklarına yapılacak  yardımlara tahsis olunan kaynakların yüzde ellisini aşamaz. Bu              şartın yerine  getirilmiş olup olmadığının tayininde, aile yardımlarıyla, şayet ayrı bir branş      olarak tatbik edilmekte ise, iş kazaları ve meslek hastalıkları yardımları hariç olmak üzere, sözleşme gereğince sağlanacak bilcümle yardımlar bütün olarak  nazara alınır.

(3) Üye işbu sözleşme gereğince sağlanacak yardımların ifasından genel olarak sorumludur. Ve bu maksada ulaşmak için gerekli bütün tedbirleri alır. Üye gerekirse, muvazene ile ilgili aktüaryel tetkik ve hesapların periyodik olarak yapılmasını ve yardımlarla sigorta prim nispetlerinde veya bu yardımları karşılamağa tahsis olunan vergilerde herhangi bir değişiklik yapılmadan önce bu hesap ve tetkiklerin behemehal yapılmış olmasını temin eder.

(1) Yardımların idaresi, parlamentoya karşı mesul bir devlet dairesine veya usul ve nizamları kamu mercileri tarafından tespit olunmuş bir müesseseye tevdi edilmediği takdirde,       korunan kimselerin temsilcileri, doğrudan doğruya idareye iştirak edebilecekleri gibi        mevzuat1a tayin olunan şartlar dahilinde istişare bir salahiyetle de idareye        katılabilirler.İşverenlerle kamu mercileri temsilcilerinin idareye katılmaları da milli    mevzuatta derpiş edilebilir.

(2) Üye, bu sözleşmenin tatbikatı ile ilgili hizmetlerle kurumların hüsnü idaresinden genel olarak sorumludur,

BÖLÜM XIV

MÜTEFERRİK HÜKÜMLER (BK)

Bu sözleşme,

a)Bahis konusu bölümün ilgili üye için yürürlüğe girmesinden önce vukua gelen olaylara,

b) Bahis konusu bölümün ilgili üye için yürürlüğe girmesinden sonra vukua gelen olaylarda da, yürürlük tarihinden önceki süreler dolayısıyla hak kazanılan yardımlara;

uygulanmaz.

İşbu sözleşme, mevcut sözleşmelerden herhangi birinin tadili mahiyetinde telâkki olunamaz.

İşbu sözleşmede yer alan hususlardan bir veya birkaçı hakkında Çalışma Genel Konferansınca sonradan kabul edilecek bir sözleşmede eski sözleşme hükümlerinin tatbik edilmeyeceğine dair bir hüküm bulunduğu takdirde, işbu sözleşmenin yeni sözleşmede belirtilecek olan hükümleri, yeni sözleşmeyi tasdik eden her üye için, mezkûr sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren uygulanmaz.

(1) İşbu sözleşmeyi tasdik eden her üye Uluslararası Çalışma Teşkilâtı ana statüsünün                 22.maddesi gereğince vermekle mükellef olduğu, sözleşmenin tatbikatı hakkında yıllık                 raporu aşağıdaki hususları derceder:

a) Sözleşme hükümlerinin tatbikini sağlayan mevzuat hakkında tam bilgi;

b) Aşağıda yazılı maddelerde derpiş edilen sayımla ilgili şartların yerine getirilmiş olduğunu gösteren deliller:

i.) Korunan kimseler sayısı hakkındaki aşağıda yazılı maddeler:

9 a), b), c) veya d); 15 a), b) veya d); 21 a) veya c); 27 a), b) veya d); 33 a), veya

b); 41 a), b) veya d); 43 a), b) veya c); 55 a), b) veya d); 61 a), b) veya d).

ii) Yardım miktarları hakkındaki 44, 65, 66 veya 67’nci maddeler;

iii) Hastalık ödenekleri süresi hakkındaki l8.maddenin ikinci paragrafının (a)

fıkrası;

iv) İşsizlik yardımları süresi hakkındaki 24’üncü maddenin 2’nci paragrafı;

vi) Korunan işçi ve hizmetlilerce ödenen sigorta primlerinin bütün mali  kaynaklar

toplamının nispeti hakkındaki 71. maddenin 2. paragrafı,

Yeknesaklık temini maksadıyla, bu bilgi ve deliller, şekil bakımından, mümkün

mertebe, Uluslararası Çalışma Bürosu  İdare Heyeti’nin tavsiye ve telkinlerine

uygun olarak  hazırlanır.

(2)İşbu sözleşmeyi imzalayan her Üye, Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürü’ne, İdare Heyeti’nce kararlaştırılan fasıllarla vereceği raporlarda sözleşmenin II-X’uncu bölümlerinden tasdik vesikasında veya dördüncü madde gereğince sonradan gönderilen bildirilerde belirtilmemiş olan bölümlerle ilgili mevzuat ve tatbikatı hakkında bilgi verir.

(1) İşbu sözleşme denizcilerle deniz balıkçıları hakkında tatbik edilmez. Denizciler ve deniz balıkçılarının korunması hakkındaki hükümler, Çalışma Teşkilatı Gene1 Konferansınca kabu1                 edilen “denizcilerin sosyal güvenliği hakkında 1946 sözleşmesi ile”, “denizcilerin ihtiyarlık aylıkları hakkında 1946 sözleşmesi”nde yer almıştır.

(2) Üye, sözleşmesinin II-X’uncu bölümlerinden tasdik edilmiş olan tatbikatında, korunan işçi ve hizmetlilerinin veya mukimlerin nispetini hesaplarken, denizcilerle deniz balıkçılarının sayılarını işçi ve hizmetliler veya faal nüfus veya mukimler sayısından hariç tutulabilir.

BÖLÜM XV

SON HÜKÜMLER

Madde 78

İşbu sözleşmenin resmi tasdik ve vesikaları Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürü’ne tevdi ve Genel Müdür tarafından tescil olunur.

(1) İşbu  sözleşme yalnız, tasdik vesikası Umum Müdürlükçe tescil edilmiş olan Uluslarası Çalışma Teşkilatı Üyeleri için bir mükellefiyet teşkil eder.

(2) Sözleşme, iki üyenin tasdik vesikanın Genel Müdür tarafından tescil edildiği tarihten on iki ay sonra yürürlüğe girer.

(3) Bunu  takiben sözleşme, her üye için, kendi tasdik vesikasının tercihi tarihinden on iki ay sonra yürürlüğe girer.

(1) Uluslararası Çalışma Teşkilâtı Ana Statüsünün 35’inci maddesinin 2’nci paragrafı gereğince Uluslararası Çalışama Bürosu Genel Müdürü’ne gönderilecek bildirilerde;

a) İlgili üyenin sözleşmeyi veya sözleşmenin bazı bölümlerini aynen uygulamayı taahhüt ettiği ülkeler;

b) Üyenin sözleşmeyi veya bazı bölümlerini tadilen uygulamayı taahhüt ettiği ülkeler ve bu tadillerin nelerden ibaret bulunduğu;

c) Sözleşmenin tatbikinin mümkün olmadığı ülkeler ve bu takdirde tatbik edilememesi sebepleri;

d) Durumu daha etraflı olarak tetkik ettikten sonra karara varma hakkını mahfuz tuttuğu ülkeler belirtilir.

(2) Bu maddenin 1’inci paragrafının a) ve b) fıkralarında derpiş olunan taahhütler tasdikin ayrılmaz cüz’ü sayılır ve aynı kuvvete haiz olur .

(3) Her üye, bu maddenin 1’inci paragrafının b), c) ve d) fıkraları gereğince göndermiş olduğu bildirilerde yazılı kayıtların tamamından veya bir kısmında, bilâhare yapacağı yeni bir bildiri ile vazgeçebilir.

(4) Her üye 82’nci madde gereğince bu sözleşmenin tatbikten kaldırılabileceği süreler                 zarfında, Genel Müdür’e, daha evvelki bildirilerde yazılı şartları herhangi bakımlardan değiştiren ve muayyen ülkelerdeki durumu belirten yeni bir bildiri gönderebilir.

(1) Uluslararası Çalışma Teşkilâtı Ana Statüsünün 35’inci maddesinin 4 ve 5′ inci paragrafları gereğince Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürü’ne gönderilen bildirilerde sözleşmenin  tamamının veya bildirinin taalluk ettiği bölümler hükümlerinin, ülkede, aynen veya tadilen ygulanacağı belirtilir. Sözleşmenin veya bazı bölümlerinin tadilen uygulanacağı bildirildiği takdirde bu değişikliklerin nelerden ibaret olduğu tasrih edilir.

(2) İlgili üye veya üyeler veya Uluslararası merci, sonra yapacağı bir bildiri ile evvelce yapılmış bir bildiride yazılı değişikliklerden faydalanma hakkından tamamen veya kısmen vazgeçebilirler.

(3) İlgili üye veya üyeler veyahut Uluslararası merci, 82.madde hükümlerine göre bu sözleşmenin tatbiken kaldırılabileceği süreler zarfında, Genel Müdüre evvelce gönderilmiş           bir bildiride yazılı şartları herhangi bir bakımdan değiştiren bu sözleşmenin uygulanması bakımından durumu belirten yeni bir bildiri gönderebilirler

(1) Bu sözleşmeyi tasdik eden her üye, sözleşmenin ilk olarak yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 10 yıllık bir sürenin sonunda Uluslarası Çalışma Bürosu Genel Müdürü’ne gönderilecek ve Genel Müdür tarafından tescil edilecek bir tebliğ ile, sözleşmenin tamamının veya II-X’ uncu bölümlerinden bir veya bir kaçının tatbikten kaldırılacağını bildirebilir.              Tatbikten kaldırma keyfiyeti tescil tarihinden bir yıl sonra muteber olur.

(2) Bu sözleşmeyi tasdik etmiş olup da yukarıdaki paragrafta yazılı 10 yıllık devrenin sonundan itibaren bir yıl zarfında bu maddede derpiş  edilen tatbikten kaldırma hakkını kullanmayan her üye, yeniden 10 yıllık bir süre için bağlanmış olur.Ve bundan sonra              sözleşmeyi veya  II-X’uncu bölümlerde bir veya bir kaçının her on yıllık devrenin  sonunda             bu maddede derpiş edilen şartlarla tatbikten kaldırabilir.

(1) Uluslararası Çalışma Teşkilâtı Üyeleri tarafından   kendisine gönderilerek tescil olunan bütün tasdik vesikalarını, bildirileri ve yürürlükten kaldırma tebliğlerini Uluslararası Çalışma Teşkilâtının bütün üyelerine bildirir.

(2) Uluslararası Çalışma Teşkilâtı Genel Müdürü, sözleşmenin ikinci tasdik vesikasının tescil olunduğunu teşkilât üyelerine bildirirken, sözleşmenin yürürlüğe gireceği tarih   üzerine üyelerin dikkatini çeker.

Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürü, yukarıdaki maddeler hükümlerine göre tescil edeceği bütün tasdik vesikaları, bildiriler ve yürürlükten kaldırma tebliğleri hakkında,Birleşmiş Milletler Şartının 102’nci maddesi gereğince, tescil  olunmak üzere, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’ne tam bilgi verir

Uluslararası Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu, lüzum göreceği zamanlarda Çalışma Genel Konferansına bu sözleşmenin tatbikatı hakkında bir rapor verir ve sözleşmenin tamamen           veya kısmen değiştirilmesi konusunun konferans gündemine alınmasına lüzum olup olmadığını tetkik eder.

(1) Konferansın, bu sözleşmeyi tamamen veya kısmen değiştiren yeni bir sözleşme kabul                 etmesi halinde, yeni sözleşmede hilafına sarahat olmadıkça:

a.) Yeni sözleşmenin bir üye tarafından tasdiki üzerine, mezkûr sözleşme yürürlüğe girmiş olmak şartıyla, yukarıdaki 82’nci madde nazara alınmaksızın işbu sözleşme bütün hukukiyle ve derhal  yürürlükten kalkar .

b) Yeni sözleşmenin yürürlüğe girişi tarihinden itibaren işbu sözleşme üyelerin tasdikine açık bulundurulmaz .

(2) İşbu sözleşmeyi tasdik eden ve fakat tadil edilmiş yeni sözleşmeyi  tasdik etmeyen üyeler için, her halükârda, bu sözleşme şekil ve muhteva bakımından yürürlükte kalır.

İşbu sözleşmenin Fransızca ve İngilizce metinleri aynı derecede muteberdir.

(EK)

Bütün ekonomik faaliyetlerin, sanayi kolları itibariyle, Uluslararası Standart tasnifi.

Bölüm 0. Ziraat, Ormancılık, Avcılık ve Balıkçılık

01.- Ziraat ve hayvan yetiştirme,

02.- Ormancılık ve tomrukçuluk,

03.- Avcılık, tuzakla avlama, av hayvanlarının üretilmesi,

04.- Balıkçılık,

Bölüm I. Madencilik ve Taşocakları

11.- Kömür madenciliği,

12.- Metal Madenciliği,

13.- Ham petrol ve tabii gaz,

14.- Taş, kil ve kum ocaklarının işletilmesi;

19.- Başka tarafta tasnif olunmayan ve metalden gayrı maddelerin istihracı,

Bölüm 2.ve3. İmalât sanayi

20.- Gıda maddeleri sanayi (içki sanayi hariç)

21.- İçki sanayi,

22.- Tütün Sanayi ,

23.- Dokuma Sanayi,

24.- Kundura, giyecek eşyası ve hazır dokuma eşya imalatı,

25.- Ağaç ve mantar sanayi, (Mobilya sanayi hariç)

26.- Mobilya ve mefruşat sanayi,

27.- Kağıt Sanayi  ve kağıttan eşya imalatı,

28.- Matbaacılık, neşriyatçılık ve bunlarla ilgili sanayi,

29.- Deri sanayi ve deriden eşya imalatı (kundura hariç)

30.~ Kauçuk sanayi,

31.- Kimya ve kimyevi mamuller sanayi,

32.- Petrol ve kömür müştakları sanayi,

33.- Başka tarafta tasnif edilmeyen, metalden gayri madeni mamuller

sanayini, (Petrol ve kömür müştakları hariç)

34.- Metallere müteallik  esas endüstriler,

35.- Madeni eşya imalatı (Makine ve taşıt malzemesi hariç)

36.- Makine imalat, (elektrik makineleri hariç)

37. – Elektrik makine, cihaz ve malzemeleri imalatı,

38.- Taşıt malzemeleri imalatı,

39.- Çeşitli imalat sanayi,

Bölüm 4. İnşaat:

40. İnşaat

Bölüm 5. Elektrik, gaz, su ve sıhhi hizmetler

51.- Elektrik, gaz ve buhar,

52.- Su ve sıhhi hizmetler,

Bölüm 6. Ticaret , banka, sigorta ve gayrimenkul

61.- Toptan ve perakende ticaret,

62.- Bankalar ve diğer mali müesseseler,

63.- Sigortalar,

64.- Gayrimenkul işleri,

Bölüm 7. Nakliyat, ardiyecilik ve ulaştırma

71.- Nakliyat,

72.- Ardiye ve antrepoculuk,

73.- Ulaştırma,

Bölüm 8.Hizmetler

81.- Devlet hizmetleri,

82.- Belediye ve ticaret hizmetleri,

83.- Eğlence hizmetleri,

84.- Şahsi hizmetler,

Bölüm 9. İyi tarif edilmemiş faaliyetler

90.- İyi tarif edilmemiş faaliyetler.